Những “đầu tàu” của buôn làng

Đặt chân đến vùng đất Đắk Phơi từ năm 1974, khi mọi thứ còn hoang sơ, ông Niê Siêng ở buôn Jiê Yuk bắt đầu từ đôi bàn tay trắng. Ông tự mình khai hoang, vun xới từng khoảnh đất để gây dựng cơ nghiệp. Quãng thời gian gần nửa thế kỷ gắn bó, ông cùng với các thành viên trong gia đình đã biến khu rẫy ban đầu thành một tài sản quý giá.

Hiện tại, gia đình ông Niê Siêng sở hữu một diện tích với 3 ha cà phê, được xen canh bài bản với nhiều loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao. Hệ thống cây trồng đa dạng này bao gồm ca cao, hồ tiêu và một số loại cây ăn trái khác, tất cả đều đang trong giai đoạn kinh doanh ổn định, tạo nên nguồn thu nhập bền vững cho gia đình.

Ông Niê Siêng, buôn Jiê Yuk chia sẻ về kinh nghiệm chăm sóc cây ca cao.

Nhớ lại những ngày đầu gian khó, ông Niê Siêng bộc bạch: “Trước đây, do sản xuất bằng phương pháp thủ công, dựa vào kinh nghiệm là chính nên năng suất, sản lượng không cao. Có những thời điểm giá nông sản xuống thấp, trừ chi phí đầu vào xong, thu nhập của gia đình chẳng còn là bao. Những năm gần đây, khi có kỹ thuật, việc làm rẫy nhàn hơn, nhưng lại mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn gấp bội". Nói về điều này, ông Niê Siêng giải thích: Việc áp dụng các biện pháp chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh khoa học đã giúp vườn cây của gia đình ông cho năng suất cao. Những năm gần đây, mỗi năm gia đình ông thu về hơn 10 tấn cà phê nhân. Ngoài ra, nguồn thu nhập còn được bổ sung đều đặn từ các loại cây trồng xen canh như ca cao, hồ tiêu...

Giờ tuổi đã cao, ông Niê Siêng không còn trực tiếp gánh vác mọi việc nương rẫy nặng nhọc như trước. Toàn bộ công việc chăm sóc và khai thác vườn cây lâu năm được ông tin tưởng giao lại cho con cháu. Ông thường xuyên nhắc nhở con cháu phải luôn giữ đất, giữ lấy nghề nông để phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống ấm no cho gia đình. Năm 2024, nhờ nguồn thu nhập ổn định từ nương rẫy, gia đình ông Niê Siêng đã xây dựng một ngôi nhà mới khang trang, với diện tích 200 m², trị giá lên tới 2,5 tỷ đồng.

Tại buôn Liêng Keh, cách trung tâm xã Đắk Phơi khoảng 3 km, mô hình kinh tế của gia đình ông Y Sia Rlưk là một điểm sáng để bà con buôn làng học hỏi. Trên diện tích 2,5 ha, gia đình ông xây dựng mô hình vườn - ao - chuồng khép kín, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Ông Y Sia đã khéo léo kết hợp trồng trọt (cà phê, ca cao, tiêu) với chăn nuôi. Ngoài vườn cây chủ lực, ông duy trì đa dạng các vật nuôi: ao cá, nuôi bò, dê, gà, vịt. Sự kết hợp này giúp gia đình ông tránh được rủi ro khi giá cả một mặt hàng nào đó biến động. Đặc biệt, nguồn phân bón hữu cơ dồi dào từ chăn nuôi đã được tái sử dụng trực tiếp cho vườn cây, giúp giảm đáng kể chi phí đầu vào, đồng thời tăng cường độ phì nhiêu cho đất, góp phần tăng năng suất, sản lượng cho cây trồng.

Mô hình vườn - ao - chuồng của gia đình ông Y Sia Rlưk ở buôn Liêng Keh.

Ông Y Sia Rlưk chia sẻ rằng, bí quyết giúp mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình ông đạt mức thu nhập hơn 1 tỷ đồng mỗi năm không phải là sự may mắn, mà là nhờ sự chuyển đổi tư duy từ kinh nghiệm truyền thống sang áp dụng khoa học kỹ thuật vào các khâu sản xuất. Đối với ông, việc làm nông nghiệp hiện đại, yếu tố ứng dụng kỹ thuật vào sản xuất đóng vai trò quan trọng.

Hoàng Hồng