Bộ Công Thương: Kết nối chính quyền hai cấp, thúc đẩy hiệu quả quản lý ngành

Chiều 30/7, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị làm việc giữa Ban Thường vụ Đảng ủy, Lãnh đạo Bộ Công Thương với các đồng chí Giám đốc Sở Công Thương, Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố về việc tiếp tục triển khai các nhiệm vụ về sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp và phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại.

Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì hội nghị.

Bộ Công Thương đi đầu cải cách bộ máy

Báo cáo tại hội nghị, ông Trần Quang Huy, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ cho biết, thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, Bộ Công Thương đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 40/2025/NĐ-CP ngày 26/2/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2025). Theo đó, sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương còn 22 đơn vị, giảm 6 đầu mối, tương ứng giảm 21,4%.

Bao gồm: Kết thúc hoạt động của Tổng cục Quản lý thị trường, chuyển giao nguyên trạng 63 Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh trực thuộc Tổng cục Quản lý thị trường về Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thành lập Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công Thương.

Ngoài ra, Bộ Công Thương đã phối hợp với Bộ Nội vụ chuyển giao biên chế của lực lượng quản lý thị trường địa phương về cho các địa phương. Thành lập Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước trên cơ sở chức năng nhiệm vụ và tổ chức bộ máy cơ quan Tổng cục Quản lý thị trường và Vụ Thị trường trong nước.

Hợp nhất Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo và Cục Điều tiết điện lực thành Cục Điện lực. Hợp nhất Cục Công Thương địa phương, Vụ Tiết kiệm và Phát triển bền vững, Vụ Khoa học và Công nghệ, thành Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công.

Bên cạnh đó, hợp nhất Vụ Thị trường châu Á - châu Phi và Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ, thành Vụ Phát triển thị trường nước ngoài. Sáp nhập Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Công Thương Trung ương vào Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương.

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 109/2025/NĐ-CP quy định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra Chính phủ, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định kết thúc hoạt động của Thanh tra Bộ, bàn giao nhiệm vụ thanh tra và các trang thiết bị làm việc cùng 25 công chức thực hiện nhiệm vụ thanh tra sang Thanh tra Chính phủ; bãi bỏ, sửa đổi các quy định về thanh tra đối với các Cục được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành.

Về sắp xếp các đơn vị sự nghiệp, Bộ Công Thương đã ban hành kế hoạch và đang tích cực phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan chức năng thực hiện việc sắp xếp, sáp nhập, giảm đầu mối đơn vị sự nghiệp (dự kiến năm 2025 giảm 7 đơn vị), tăng mức độ tự chủ đảm bảo đúng Kế hoạch 141/KH-BCĐTKNQ18 ngày 6/12/2024 của Ban Chỉ đạo Chính phủ về kế hoạch định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ.

Thông tin thêm về chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Công Thương, Chi cục Quản lý thị trường địa phương, ông … cho hay, các Sở Công Thương đã tham mưu UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Công Thương và Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chi cục Quản lý thị trường trực thuộc Sở Công Thương.

“Cơ bản UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Công Thương và hoàn thành việc kiện toàn chức danh Giám đốc Sở Công Thương các địa phương”, ông Trần Quang Huy cho biết.

Bên cạnh đó, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cơ bản đã ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chi cục Quản lý thị trường trực thuộc Sở Công Thương (7 tỉnh chưa ban hành Quyết định bao gồm: Phú Thọ, Hưng Yên, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Hồ Chí Minh, Cà Mau) và đang kiện toàn chức danh Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường địa phương.

Bộ Công Thương chủ động đồng hành cùng địa phương

Theo Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, việc chủ động phối hợp với địa phương, chủ động hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh thuộc thẩm quyền. Bao gồm, Bộ đã tổ chức tập huấn chuyên sâu cho cán bộ ngành công thương ở địa phương về nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, về trình tự, quy trình thực hiện các thủ tục hành chính đã được phân cấp.

Kịp thời thành lập Tổ công tác và thiết lập, duy trì đường dây nóng 24/7 (điện thoại, tài khoản Zalo) từ trước khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp các đề nghị, kiến nghị, khó khăn vướng mắc từ cơ sở; đồng thời, có văn bản đề nghị UBND, Sở Công Thương các địa phương báo cáo tình hình triển khai nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn ngành Công Thương, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc, các kiến nghị đề xuất để kịp thời tháo gỡ.

Đồng thời, Bộ đã có văn bản đề nghị UBND, Sở Công Thương các địa phương báo cáo tình hình triển khai chức năng nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn ngành Công Thương, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc, các kiến nghị đề xuất để kịp thời tháo gỡ. Cũng như đã và đang triển khai các đoàn công tác do Lãnh đạo Bộ làm trưởng đoàn đi đến các địa phương nắm bắt tình hình và hướng dẫn chuyên môn, giải quyết vướng mắc.

Về khó khăn, vướng mắc và đề xuất kiến nghị của địa phương. Trong 1 tháng qua, Bộ Công Thương đã tiếp nhận, xử lý kịp thời hơn 300 kiến nghị của các địa phương; trong đó chủ yếu tập trung vào một số nhóm kiến nghị về khó khăn vướng mắc như:

Cách thức sử dụng hệ thống phản ánh, kiến nghị; bàn giao hệ thống và tài khoản truy cập Cổng thông tin quản lý hoạt động thương mại điện tử cho Sở Công Thương; sớm hoàn thiện lại phần mềm INS để hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính được thông suốt, thuận tiện; hỗ trợ đăng ký tài khoản hệ thống eCoSys, mẫu dấu, mẫu chữ ký…

Liên quan đến trình tự thực hiện các thủ tục hành chính (cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận, đăng ký dấu nghiệp vụ...).

Kiến nghị Bộ có các văn bản hướng dẫn chi tiết nhiệm vụ thực hiện tại: các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành; các nghị định phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như điện lực, thương mại, xuất nhập khẩu, khuyến công, cụm công nghiệp logistics...

Ông Trần Quang Huy cho hay, để triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ nêu trên, thời gian tới Bộ Công Thương sẽ tập trung triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là tiếp tục rà soát, điều chỉnh quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức bên trong của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình thực tế, phù hợp với quy định mới trong thời gian tới, gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.

Hai là tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc phạm vi quản lý, chịu sự tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy để xác định chính xác các vướng mắc, bất cập, “điểm nghẽn” và khẩn trương xây dựng (hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền) sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ, ban hành văn bản quy phạm pháp luật chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy, bảo đảm tiến độ hoàn thành trước ngày 1/3/2027 theo đúng tinh thần Nghị quyết 190 ngày 19/2/2025 của Quốc hội và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.

Ba là nghiên cứu xây dựng tài liệu/cẩm nang chung của Bộ Công Thương trả lời phản ánh, kiến nghị của địa phương phục vụ cho các Đoàn công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật của Bộ về phân cấp phân quyền, phân định thẩm quyền trong thời gian tới để hướng dẫn địa phương cụ thể.

Bốn là chuẩn hóa, công bố, công khai đầy đủ các quy định về thủ tục hành chính đã được phân cấp, phân quyền cho địa phương, nhất là các thủ tục hành chính liên quan đến sản xuất và xuất khẩu sản phẩm, hàng hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ, tạo thuận lợi cho địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện.

Năm là duy trì hiệu quả hoạt động của Tổ công tác và cơ chế điều phối, giám sát và phản hồi thông tin 2 chiều giữa Bộ và các địa phương, kịp thời tiếp nhận, hỗ trợ, giải quyết những phản ánh, đề xuất từ địa phương, cơ sở.

Sáu là tiếp tục tổ chức các Đoàn công tác đến các địa phương để nắm bắt tình hình và hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, hỗ trợ các địa phương trong giai đoạn đầu tiếp nhận nhiệm vụ được phân cấp, bảo đảm việc thực hiện thủ tục hành chính thông suốt, hiệu quả…

Bảy là Bộ sẽ giao các đơn vị chuyên môn tổ chức các đợt tập huấn chuyên sâu và cử chuyên gia về địa phương để hỗ trợ, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ.

Tám là đẩy nhanh tiến độ thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ về chuyển đổi số theo Kế hoạch 2 của Ban chỉ đạo Trung ương, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, cải cách hành chính và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Bên cạnh đó Bộ Công Thương đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:

Thứ nhất, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chủ động nghiên cứu các quy định mới về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền theo mô hình chính quyền 2 cấp để hiểu rõ, nắm chắc và triển khai thực hiện các nhiệm vụ, thủ tục hành chính mới được phân cấp từ trung ương xuống địa phương, bảo đảm đúng quy định của pháp luật; kịp thời chỉ đạo xử lý các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai…

Thứ hai, thiết lập và duy trì thường xuyên kênh thông tin hai chiều; chủ động phản ánh, kiến nghị các biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện thông qua đường dây nóng và các đầu mối chuyên trách của các Bộ, ngành để được hướng dẫn, tháo gỡ kịp thời.

Thứ ba, sớm kiện toàn bộ máy, nhân sự chuyên môn phụ trách lĩnh vực Công Thương, nhất là ở cấp xã theo đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ.

Thứ tư, tăng cường đào tạo lại và tổ chức tập huấn chuyên sâu về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức của Sở và cán bộ phụ trách lĩnh vực công thương cấp xã, để nâng cao năng lực thực thi các nhiệm vụ mới được phân cấp, phân quyền.

Thứ năm, chú trọng thực hiện tốt công tác chuyển đổi số, xây dựng các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, nhất là các CSDL dùng chung, đáp ứng yêu cầu công tác chuyên môn.

Hội nghị được tổ chức nhằm tập trung đánh giá kết quả đạt được, những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong hoạt động của ngành Công Thương và hoạt động cơ quan chuyên môn về công thương thuộc UBND cấp tỉnh (Sở Công Thương) và UBND cấp xã (Phòng Kinh tế/Phòng Kinh tế, hạ tầng và đô thị) sau 1 tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, tập trung thảo luận, đề xuất giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để các cơ quan chuyên môn về công thương hoạt động thông suốt, hiệu quả.