Nông dân Phù Yên "bám đất, bám ruộng" làm giàu

Về Phù Yên những ngày này, đi đến đâu chúng tôi cũng cảm nhận được không khí lao động hăng say của bà con nông dân đang tập trung vào sản xuất vụ đông. Nơi thì hối hả chăm sóc rau mới trồng, nơi khẩn trương thu hoạch lứa rau sớm. Trước đây, sau khi thu hoạch xong vụ lúa mùa, người dân thường để đất trống hơn ba tháng, nay nhiều hộ đã biết tận dụng trồng rau màu, các loại cây ngắn ngày, tăng thêm thu nhập. Cũng từ khi thực hiện phong trào làm vụ đông, bà con nông dân đã biết áp dụng kỹ thuật tiên tiến, lựa chọn thời vụ hợp lý, đẩy mạnh luân canh, xen canh gối vụ, đưa những cây mới, cây có giá trị kinh tế cao vào sản xuất.

Đang nhổ cỏ dại cho luống bắp cải đã bén rễ, chị Đinh Thị Din, bản Puôi 2, xã Huy Tân (Phù Yên, Sơn La) tâm sự: Gia đình tôi trồng cây vụ đông từ hơn 10 năm nay, từ khi xã phát động trồng cây vụ đông, không năm nào gia đình tôi bỏ. Với 200m2 đất ruộng, tôi trồng chủ yếu bắp cải, xu hào, súp lơ và rau cải, vừa trồng để lấy rau ăn, vừa bán ra chợ để có thêm đồng ra, đồng vào. Tôi chỉ canh tác theo hướng dùng thuốc phun trừ sâu sinh học 1 lần, nếu còn sâu thì bắt bằng tay. Mỗi vụ như vậy, trừ chi phí cũng được hơn 5 triệu đồng, cao gấp 2-3 lần so với trồng lúa.

Chị Din cho biết thêm: Năm nay, sản xuất cây vụ ba gặp khó khăn hơn mọi năm do đã lập đông mà nhiệt độ vẫn cao, ít mưa nên cây chậm phát triển, vì vậy, người trồng rau sẽ vất vả hơn.

Nhận thấy lợi ích kinh tế từ trồng cây vụ đông, nhiều năm nay, nông dân xã Huy Bắc (Phù Yên, Sơn La) đã tích cực thâm canh, trồng cây vụ đông. Vụ này, xã phấn đấu gieo trồng 20,5 ha, chủ yếu là các loại rau cải, bắp cải, xu hào, súp lơ, cà chua. Bản Phố và bản Suối Làng là 2 bản có truyền thống trồng cây vụ đông từ nhiều năm nay. Việc sản xuất cây vụ đông luôn được cấp ủy, chính quyền các bản đặc biệt quan tâm và đưa vào nghị quyết lãnh đạo của chi bộ, giao cho các đoàn thể tuyên truyền, vận động bà con tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ, tăng hiệu quả sử dụng trên một đơn vị diện tích.

Vào những ngày này, đến các bản có truyền thống trồng cây vụ đông nhiều năm mới thấy không khí ra quân làm vụ đông của bà con khác hẳn. Hầu như trên thửa ruộng nào cũng có người đang chăm chú làm rau. Một số diện tích rau trồng sớm đã xanh mơn mởn chuẩn bị cho thu hoạch.

Gia đình chị Hà Thị Ính, bản Suối Làng xã Huy Bắc (Phù Yên, Sơn La) có 1.300 m2 ruộng 2 vụ, gia đình đã dành ra 500 m2 để chuyên trồng rau quanh năm, mùa nào rau nấy, với 800 m2 ruộng còn lại sau khi thu hoạch lúa mùa xong gia đình chị lại làm đất trồng tiếp cây vụ đông. Năm nay, do trồng được rau sớm nên vườn nhà chị đã cho thu hoạch cà chua, xu hào. 600 cây súp lơ cũng chuẩn bị cho thu hoạch. 

"Làm rau tuy mất nhiều công chăm sóc, nhưng bù lại thu nhập cao gấp 3 lần trồng lúa, nhất là vào thời điểm giáp vụ, rau bán được giá. Với 600 cây súp lơ, đã có thu nhập khoảng gần 10 triệu đồng. chưa kể các loại rau khác. Từ trồng cây vụ đông, gia đình đã có khoản tiền chi tiêu dư giả hơn để lo cho các con ăn học", chị Ính nói.

Còn đối với gia đình ông Lò Văn Hoan, bản Suối Làng, xã Huy Bắc (Phù Yên, Sơn La) với 160 m2 ruộng thiếu nước nên ông đã chuyển đổi sang trồng rau quanh năm. Do luân canh tăng vụ nên so với các hộ khác trong bản, rau của nhà ông đã cho thu hoạch mấy lứa. 

Ông Hoan cho biết: Nếu trên diện tích này mà cấy lúa 2 vụ cũng chỉ thu được 1-2  triệu đồng, nay chuyển sang chuyên canh rau, thu nhập cao gấp 3-4 lần.

Trong chỉ đạo sản xuất cây vụ đông, cán bộ khuyến nông xã là lực lượng nòng cốt trong việc tuyên truyền, vận động, hướng dẫn kỹ thuật cho bàn con nông dân. Để thực hiện tốt công tác sản xuất vụ đông năm 2022- 2023.

Trao đổi với phóng viên Báo NTNN/Dân Việt/Trang Trại Việt điện tử, bà Hà Thị Hứa, cán bộ địa chính, nông nghiệp và môi trường xã Huy Bắc (Phù Yên, Sơn La) cho biết: Chúng tôi đã tổ chức tuyên truyền, vận động bà con làm đất để gieo trồng theo khung lịch thời vụ, từ ngày 25/10-20/12. Làm đất đúng quy trình kỹ thuật, đặc biệt đất phải được lên luống cao, khoảng cách luống nhỏ, thoát nước tốt, mỗi đợt mưa lớn có thể thoát nước ngay. Cùng với đó là hướng dẫn bà con chăm sóc, bón phân che chắn diện tích gieo trồng. Về cơ cấu giống: chủ động nguồn giống sớm, chủ động mua giống, đủ nguồn giống, đảm bảo giống tốt, chất lượng cao cho nông dân gieo trồng.

Là một xã có truyền thống trồng cây vụ đông, nên việc tuyên truyền vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ, nhất là làm cây vụ đông của xã Huy Bắc (Phù Yên, Sơn La) rất thuận lợi. Từ việc ra chủ trương đúng của Đảng ủy xã, sự vào cuộc của Chính quyền, các đoàn thể từ xã đến các bản và còn phải kể đến sự chuyển đổi nhận thức của bà con nông dân trong xã về phát triển kinh tế gia đình, làm giàu chính đáng trên ruộng đất của mình.

Ông Hà Văn Lương, Phó chủ tịch UBND xã Huy Bắc (Phù Yên, Sơn La) chia sẻ với chúng tôi: Sau khi bà con thu hoạch vụ mùa, UBND xã đã xây dựng kế hoạch sản xuất cây vụ đông trên địa bàn xã; định hướng cơ cấu giống, báo giá chi tiết các loại giống để bà con lựa chọn. Trong quá trình triển khai, UBND xã chỉ đạo cán bộ chuyên môn phụ trách xuống cùng với bà con triển khai thực hiện; đồng thời, chỉ đạo các ban ngành đoàn thể xuống cơ sở, lồng ghép với các cuộc họp bản tuyên truyền để việc sản xuất cây vụ đông đạt diện tích, sản lượng và chất lượng.

Ông Lương cho biết thêm: Năm nay, xã có 8/11 bản thực hiện trồng cây vụ đông với diện tích hơn 20 ha. Tuy diện tích chưa nhiều nhưng cây vụ đông cũng là nguồn thu nhập đáng kể cho bà con nông dân trong xã, góp phần nâng cao đời sống cho bà con.

Cùng với cấp Ủy, Chính quyền các xã, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phù Yên (Sơn la) cũng đã ban hành kế hoạch sản xuất cây vụ đông trước khi thu hoạch vụ mùa để các xã chủ động triển khai thực hiện. Trung tâm cử cán bộ chuyên môn, phối hợp với cấp Ủy, Chính quyền các xã tuyên truyền, vận động người dân thay đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, có chất lượng cao vào sản xuất, sử dụng các loại giống có giá trị kinh tế cao, phù hợp với thị trường tiêu thụ hiện nay để tăng giá trị sản phẩm trên 1 đơn vị sản xuất; áp dụng các biện pháp kỹ thuật mới vào sản xuất theo hướng thâm canh bền vững.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Bá Tú, Giám đốc Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phù Yên (Sơn La) cho biết: Đến thời này, toàn huyện đã gieo trồng được trên 200 ha cây vụ đông gồm các loại rau rau, củ, đậu đỗ, hành, tỏi. Ngoài các cây trồng truyền thống, vụ đông năm nay, Trung tâm đã triển khai trồng được gần 100 ha ngô sinh khối để làm thức ăn cho gia súc ăn cỏ.

Theo như tính toán, thu nhập từ trồng cây vụ đông cao gấp 3-4 lần so với trồng lúa. Trung bình 1 ha trồng lúa sẽ cho thu nhập khoảng 50 triệu đồng/vụ; cũng trên diện tích ấy, trồng các loại cây vụ đông sẽ thu từ 150 đến 200 triệu đồng. Do vậy, để sản xuất vụ đông hiệu quả, UBND huyện (Sơn La) đã giao cho các ngành chức năng cử cán bộ phối hợp với các xã hướng dẫn người dân lựa chọn cây trồng, kỹ thuật trồng, chăm sóc cây vụ đông và xây dựng các mô hình thí điểm. Có thể thấy, việc mở rộng diện tích trồng cây vụ đông đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nông dân gắn liền với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.

Hiện tại, huyện Phù Yên (Sơn La) có cánh đồng Mường Tấc rộng trên 2.140ha lúa 2 vụ. Với quy mô 200 ha cây vụ đông năm 2022, huyện Phù Yên (Sơn La) vẫn chưa khai thác được tiềm năng sẵn có. Để phát triển diện tích trồng cây vụ đông, thời gian tới, huyện Phù Yên sẽ tập trung mạnh vào quy hoạch vùng chuyên canh; thành lập các HTX hoặc mời gọi các nhà doanh nghiệp đầu tư, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm cho người nông dân.

Chia tay Phù Yên (Sơn La) khi hoàng hôn đang buông dần, trên các cánh đồng, những người nông dân nơi đây vẫn đang cần mẫn chăm bón cây vụ đông, "bán đất, bám ruộng" để làm giàu cho gia đình trên chính mảnh đất quê hương của mình.