Bắc Giang: Thi đua “nước rút” về đích nông thôn mới

Nguy cơ "nợ" công trình

Xã Tam Dị (Lục Nam) đăng ký về đích NTM vào tháng 12 năm nay. Sau rà soát, xã còn 5 tiêu chí chưa hoàn thành, gồm các nội dung về: Quy hoạch, cơ sở vật chất văn hoá, môi trường và tổ chức chính trị - xã hội. 

Công trình Trường Mầm non Nam Dương đang được nhà thầu khẩn trương thi công.

Theo đó, xã phải đầu tư thực hiện 17 công trình như: 4 phòng học Trường Mầm non; xây mới 900 m kênh ở thôn Hà Phú; điều chỉnh lại quy hoạch các tuyến kênh mương cần cứng hóa; Quy hoạch và xây dựng khu tập trung, xử lý rác thải chung của xã tại thôn Phạm Kha (diện tích 2,65 nghìn m2 và lắp đặt lò đốt rác); xây mới 2 nhà văn hoá thôn và sửa chữa, nâng cấp một số nhà văn hoá thôn khác… 

Để hoàn thành các công trình, xã cần gần 30 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện Tam Dị mới huy động được hơn 17 tỷ đồng. Trong đó có 10 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh, huyện, xã; hơn 7 tỷ đồng người dân đóng góp.

Ông Đào Văn Quảng, Chủ tịch UBND xã Tam Dị cho biết: “Khó khăn nhất của địa phương hiện nay là vốn. Trước thực tế này, xã phải linh hoạt nhờ nhà thầu ứng vốn hoàn thiện một số công trình. Bởi đây là những khoản đầu tư dự trù trong kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt”. 

Ngoài chờ kinh phí do T.Ư cấp, xã vẫn phải đợi nguồn từ đấu giá quyền sử dụng đất ở Khu dân cư Tam Dị số 1. Tuy nhiên, khu này đang san lấp mặt bằng. 

Dự kiến quý II năm sau mới hoàn thành và tiến hành đấu giá. Dù đã nỗ lực nhưng do chưa giải phóng được mặt bằng và chưa lựa chọn được phương án sử dụng lò đốt nên xã vẫn “nợ” công trình khu xử lý rác thải tập trung sang năm 2022. Trước mắt, để đạt tiêu chí môi trường, xã Tam Dị hợp đồng với Công ty TNHH Vệ sinh môi trường Bích Ngọc (Lục Nam) thu gom, xử lý rác thải cho các thôn.

Tìm hiểu tại xã Nam Dương (Lục Ngạn), để về đích NTM trong năm nay, Nam Dương phải hoàn thành 23 công trình hạ tầng giao thông, trường học và thiết chế văn hóa khác (với tổng số hơn 70 công trình thành phần). Đến thời điểm này còn 6 công trình thành phần và 1 công trình Trường Mầm non chưa thi công xong.

Đến nay, các xã: Nội Hoàng, Yên Lư, Đồng Phúc, Tân Liễu (Yên Dũng); Châu Minh, Mai Đình (Hiệp Hoà) đã được công nhận đạt chuẩn NTM. Theo tổng hợp của Văn phòng Điều phối NTM tỉnh, 9 xã đăng ký về đích còn lại trong năm nay, gồm: Tam Dị, Nghĩa Phương, Đan Hội, Thanh Lâm (Lục Nam); Trù Hựu, Nam Dương, Kiên Thành (Lục Ngạn); Hồng Kỳ (Yên Thế) và Long Sơn (Sơn Động) có tổng số 140 công trình phải hoàn thành, vốn thực hiện hơn 333 tỷ đồng. 

Trong đó có hơn 55,2 tỷ đồng ngân sách T.Ư, gần 85 tỷ đồng do người dân đóng góp, còn lại là nguồn vốn của tỉnh, huyện, xã và các nguồn khác. Dù từ nay đến cuối năm không còn dài song hiện các địa phương trên vẫn còn hàng chục công trình chưa hoàn thiện, chủ yếu là các công trình trường, lớp học, nhà văn hoá, đường giao thông...

Vừa hoàn thành tiêu chí, vừa hoàn thiện hồ sơ

Nguyên nhân chính khiến các công trình chậm tiến độ là do các xã vẫn chưa được T.Ư phân bổ vốn trung hạn (dự kiến hơn 3 tỷ/xã) theo kế hoạch được duyệt. Dịch Covid-19 bùng phát nên nhiều công trình không có công nhân thi công, phải thực hiện giãn cách xã hội. Ngoài ra, giá vật liệu xây dựng tăng cao, nhiều công trình phải bổ sung vốn. Bà Mạc Thị Hồ Điệp, Chủ tịch UBND xã Nam Dương cho biết: “Ngoài thiếu vốn, một số công trình cứng hoá giao thông chậm tiến độ còn do năm nay mưa nhiều, nước ngập khiến các cung đường gần khe, suối bị sạt lở, phương tiện khó tiếp cận để thi công”.

Nhằm giúp các địa phương sử dụng linh hoạt nhiều nguồn vốn, tranh thủ các nguồn lực trong khi chờ vốn của T.Ư, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành văn bản yêu cầu UBND các huyện khi chưa có nguồn kinh phí hỗ trợ từ ngân sách T.Ư tiếp tục có cơ chế hỗ trợ, huy động các nguồn lực, xem xét ứng trước ngân sách huyện cho các xã và tập trung chỉ đạo, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện. UBND các huyện, xã chủ động phối hợp với các sở, ngành phụ trách tiêu chí hiện đang gặp khó khăn để được tháo gỡ.

Thực tế, các huyện có xã đăng ký về đích NTM trong năm nay đều sử dụng linh hoạt các nguồn vốn, đang thi đua “nước rút”, vượt khó khăn, nỗ lực hoàn thành các tiêu chí. Chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là hết năm, theo ông Nguyễn Văn Minh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối NTM tỉnh, cùng với việc khẩn trương hoàn thiện công trình, các địa phương cần xây dựng và hoàn thiện hồ sơ để trình cấp có thẩm quyền thẩm định. 

Các sở, ban, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh, đặc biệt là các sở, ban, ngành phụ trách các tiêu chí NTM chủ động xây dựng kế hoạch kiểm tra, đôn đốc, kịp thời hướng dẫn tháo gỡ khó khăn cho các xã đã giao đạt chuẩn, bảo đảm thực hiện theo lộ trình đề ra.

Bài, ảnh: Thế Đại