Từ lâu, nhiều người đã biết đến mận tam hoa – một sản phẩm đặc trưng nổi tiếng của huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai), bởi độ thơm ngon, giòn, ngọt không ở đâu trồng được. Do điều kiện trồng đặc biệt nên chỉ được canh tác tập trung ở thị trấn Bắc Hà và các xã gồm: Tà Chải, Bản Phố, Thải Giàng Phố, Na Hối.
Mận Tam hoa vào mùa, bán được giá
Gắn bó với cây mận từ mấy chục năm, ông Lý Văn Nam (xã Na Hối) cho biết, gia đình ông có gần 100 gốc mận hơn 20 năm tuổi, vụ năm ngoái thu được 5 tấn, lãi hàng chục triệu đồng.
Năm nay, thời tiết thuận lợi nên vườn mận được mùa, cây mận cho trái to, đẹp, ngọt hơn, được người tiêu dùng ưa chuộng, giá bán cao hơn.
Mỗi ngày, vườn mận của gia đình ông Nam thu hoạch khoảng 1 tạ quả chín, chủ yếu bán tại vườn cho khách du lịch. Giá mận đầu vụ đạt từ 70-80 nghìn đồng/kg. “Đầu tháng 6, mận sẽ vào vụ chín rộ, giá bán khoảng 40-50 nghìn đồng/kg. Nguồn thu từ mận cao hơn so với các loại cây trồng khác nên bà con rất phấn khởi”, ông Nam cho hay.
Bên cạnh đó, việc tiêu thụ mận của bà con khá thuận lợi bởi nhiều tiểu thương ở các huyện trong tỉnh và Yên Bái đã đến đặt mua, đưa về Hà Nội và các tỉnh đồng bằng tiêu thụ.
Những ngày cuối tháng năm, phóng viên có mặt tại một số phiên chợ tại huyện Bắc Hà. Theo ghi nhận, các quầy hàng bán mận rất nhộn nhịp. Hiện, mận đang bắt đầu cho thu hoạch, người dân nơi đây rất phấn khởi khi loại quả đặc sản được giá so với mọi năm.
Tại một số gian hàng, mận Tam Hoa có đầy đủ loại giá từ 10.000 – 50.000 đồng/kg tùy theo chất lượng và kích cỡ của quả. Với vị ngon riêng biệt, những quả mận đẹp vẫn được du khách và người dân chọn mua, dù cho giá có hơi cao.
Theo bà Vàng Thị Hạ (41 tuổi, xã Bản Phố): “Mùa mận năm nay sai lắm, quả lại to và đều. Đang là đầu vụ, tôi hái mận mang đi bán cũng được khách du lịch chọn mua nhiều và giá cao hơn so với mọi năm”.
Những năm gần đây, mận Tam Hoa được đẩy mạnh quảng bá và bán trên các trang thương mại điện tử như: Shopee, Tiki, Lazada, Sendo, Postmart,... giúp bà con nông dân mở rộng đầu ra cho nông sản cũng như phục vụ rộng rãi hơn tới khách hàng trong cả nước.
Hấp dẫn du khách trải nghiệm mùa mận chín
Đáng chú ý, quả mận là đặc sản nông nghiệp “đặc hữu” của địa phương. Ngoài việc cung cấp quả cho các thương lái, những năm gần đây, các hộ trồng mận Tam Hoa đã được huyện Bắc Hà thực hiện liên kết mô hình trải nghiệm tại vườn cho khách du lịch. Hoạt động này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho các chủ vườn mận khi nông sản được tiêu thụ dễ hơn mà còn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách.
Ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bắc Hà cho biết: "Hàng năm, chúng tôi cung cấp thông tin về thời gian chín của các giống cây ăn quả ôn đới, trong đó có các giống mận đến các đơn vị văn hoá để phối kết hợp tổ chức các lễ hội phục vụ cho phát triển du lịch huyện Bắc Hà".
"Năm 2022 và năm nay có khá nhiều lượt khách từ Hà Nội ghé thăm vườn thời điểm mận chín để hái và trải nghiệm. Từ lúc hoa mận nở đến thời điểm mận chín, chúng tôi đã tuyên truyền các hộ dân có vườn mận trên cùng địa bàn tổ chức dọn và làm cỏ vườn sạch, đảm bảo lối đi, cơ sở hạ tầng an toàn để đáp ứng lượng du khách trải nghiệm và tham quan trong những ngày cao điểm”, đại diện UBND huyện Bắc Hà chia sẻ.
Cũng là một chủ vườn mận với 70 gốc, anh Đoàn Văn Tiến (xã Na Hối) cho hay, 2 ngày nay, vườn nhà anh mới chính thức có mận chín, cũng là lúc các đoàn khách du lịch ghé thăm trải nghiệm.
“Du khách vào vườn, chúng tôi không thu phí, họ được tự tay hái và thưởng thức những trái mận chín đỏ trên cành, được chọn những trái mận to, đẹp, ưng ý nhất để mua về làm quà, được tìm hiểu về lịch sử phát triển của cây mận Tam Hoa… Hoạt động này không chỉ mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách mà còn góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho các chủ vườn mận khi nông sản được tiêu thụ dễ hơn, được giá hơn”, anh Tiến chia sẻ.
Đại diện UBDN huyện Bắc Hà cho biết, sau nhiều năm trồng trọt và lai ghép, đến nay huyện Bắc Hà có khoảng 750 ha mận ngon, dự ước năm nay sẽ thu hoạch từ 3.200 - 3.500 tấn quả. Mận Tam Hoa là niềm tự hào của người dân vùng núi Bắc Hà, bởi không chỉ giúp người dân phát triển về kinh tế, tăng thu nhập mà còn trở thành sản phẩm du lịch rất hấp dẫn, góp phần “níu chân” du khách mỗi khi đặt chân tới cao nguyên hoang sơ này.
Chị Trần Thị Bích Ngọc, một khách du lịch từ Hà Nội chia sẻ: “Tôi và nhóm bạn thực sự thích thú khi lần đầu được trải nghiệm dịch vụ này, tự tay tôi lựa được 5kg mận chín đỏ về làm quà cho bạn bè. Rất mong mô hình du lịch này tiếp tục được quảng bá và phát huy”...