Bản Khá lưu giữ những nét văn hóa đặc trưng
Đến bản Khá, xã Sặp Vạt, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La chúng ta dễ dàng cảm nhận được không gian thanh bình, tự nhiên của một bản Thái cổ xưa. Nơi đây có phong cảnh đẹp, rợp bóng mát của vườn cây xoài, cây me cổ thụ, dòng suối Vạt uốn quành. Bản Khá có tổng diện tích tự nhiên 435 ha, toàn bản có 92 hộ với 425 nhân khẩu, 99% đồng bào dân tộc Thái sinh sống.
Bản khá có khoảng 90% hộ dân trong bản vẫn còn giữ được nếp nhà sàn cổ; các hộ dân vẫn lưu giữ và phát huy những nét văn hóa đặc trưng độc đáo, như: Lễ hội Đông sửa; hát dân ca, biểu diễn nhạc cụ dân tộc; duy trì các nghề thủ công truyền thống dệt vải, thêu khăn piêu; nghề đan lát các vật dụng sinh hoạt hằng ngày. Tận dụng lợi thế, bản bản Khá, xã Sặp Vạt được huyện Yên Châu lựa chọn xây dựng trở thành bản du lịch cộng đồng.
Bản Khá đã lựa chọn 5 gia đình có khả năng cải tạo nâng cấp thành homestay; 3 gia đình có khả năng mở nhà hàng ẩm thực dân tộc; 3 gia đình có khả năng dệt vải, thêu khăn piêu, đan mây tre thủ công phục vụ đón khách du lịch; nhiều hộ dân ở bản Khá đã được tập huấn kiến thức làm du lịch cộng đồng. Thành lập 2 đội văn nghệ dân gian, thường xuyên tổ chức tập luyện và biểu diễn các chương trình dân ca, dân vũ, dân nhạc để phục vụ khách du lịch.
Chị Vì Thị Thiêm, bản Khá, xã Sặp Vạt, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La chia sẻ: Để góp phần xây dựng bản du lịch, tạo canh quan xanh sạch đẹp, gia đình vẫn giữ nguyên nếp nhà sàn thời xưa, không chặt phá các cây xoài cổ thụ. Bên cạnh đó tuyên truyền, vận động các cháu nhỏ tham gia lớp bồi dưỡng về thêu khăn piêu truyền thống và dệt vải truyền thống, đến nay có 30 cặp mẹ con tham gia. Trồng hoa dọc bờ rào ven các tuyến đường vào bản tạo cảnh quan đẹp.
Xây dựng bản Khá thành thành bản du lịch cộng đồng
Trao đổi với phóng viên, ông Quàng Văn Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Sặp Vạt, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La cho biết:. Để xây dựng bản Khá thành bản du lịch cộng đồng, chính quyền các cấp đã dành nhiều nguồn lực để đầu tư xây dựng đường nội bản, trồng cây ăn quả, cây cảnh tạo cảnh quan trong bản. Tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện tốt phong trào xây dựng môi trường nông thôn xanh-sạch-đẹp; tạo các sản phẩm phục vụ nhu cầu mua sắm cho du khách…
"Chúng tôi hiện đang chỉ đạo rất quyết liệt, nhất là công tác vệ sinh môi trường, hàng tháng cử cán bộ xã xuống cơ sở xuống giúp cùng phối hợp với bà con nhân dân để vệ sinh môi trường, xây dựng nhà tắm, nhà tiêu hợp vệ sinh; đường làng ngõ xóm xanh sạch đẹp; tuyên truyền, vận động bà con cho trâu bò ra ngoài gầm sàn phối hợp vs BQL bản duy trì hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT, tổ chức các buổi học cho các cháu học sinh học các nghề thêu, dệt truyền thống của địa phương". Ông Chiến nói.
Ông Nguyễn Quang Hưng, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La cho biết: Để xây dựng bản du lịch cộng đồng, các cơ quan chức năng của huyện Yên Châu cũng đang xây dựng và hướng dẫn áp dụng bộ tiêu chí về môi trường văn hóa tại điểm du lịch cộng đồng bản Khá. Tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo, nâng cao nhận thức về môi trường văn hóa, xây dựng những chuẩn mực về lối sống, hành vi trong giao tiếp, trong ứng xử cũng như trong các hoạt động kinh doanh du lịch khác.
"Đưa một số hộ gia đình tiêu biểu đi tham quan các mô hình du lịch ở một số huyện bạn giúp bà con vận dụng vào địa phương. Huyện tổ chức các hoạt động xúc tiến, quảng bá, phát triển du lịch tại bản Khá. Phòng văn hóa cùng UBND xã Sặp Vạt sát cánh cùng bản để xây dựng củng cố các yếu tố cơ bản như hương ước của bản, hướng dẫn bản triển khai các nội dung xây dựng bản văn hóa, hỗ trợ từng bước một để bà con có những cách làm hiệu quả. Công tác đầu tư, hỗ trợ kinh phí của huyện cũng như nguồn xã hội hóa của xã, của bản làm sao giúp bản Khá phát triển du lịch bền vững và hiệu quả nhất", ông Hưng nói.
Với những ưu thế về vị trí địa lý, điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng và các yếu tố phù hợp với du lịch cộng đồng, cùng sự giúp đỡ của các cấp, ngành, sự đoàn kết thống nhất của các hộ dân trong bản, bản Khá sẽ xây dựng thành công mô hình bản du lịch cộng đồng. Có thể khẳng định, chủ trương xây dựng bản du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM đã tạo bước đột phá làm chuyển biến nhận thức của người dân, huy động được nhiều nguồn lực để phát triển kinh tế-xã hội ở Yên Châu, đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM trên địa bàn.