Đó là hộ bà Vũ Thị Thiệm, luôn miệt mài làm ra những chiếc giò thơm lừng, những thanh xúc xích đạt chuẩn OCOP 3 sao, thổi hồn quê vào từng thớ thịt, từng lát chả mềm ngọt và đậm đà.
Từ căn bếp truyền thống đến dây chuyền hiện đại
Con đường về xã Văn Bàn một sớm tháng Tám dường như dịu lại trong làn mây mỏng bảng lảng sau cơn mưa đêm. Tôi tìm đến cơ sở sản xuất giò chả của bà Vũ Thị Thiệm. Trong căn nhà nhỏ, âm thanh của máy xay thịt, tiếng nói cười rôm rả và mùi thơm phức từ nồi hấp giò tỏa ra làm ấm cả gian bếp. Nơi ấy, lửa nghề vẫn cháy bền như chính nếp sống cần mẫn, hiền hòa của người dân vùng cao.
Ngồi lọc từng miếng thịt mới vừa đưa về từ lò mổ quen thuộc trong vùng, bà Thiệm thủ thỉ: “Giò ngon là phải chọn thịt ấm, tươi nguyên mới mổ. Cầm vào phải dẻo tay, có độ kết dính nhất định. Thịt lạnh, đông đá làm ra giò sẽ bị bở, ăn chẳng còn vị gì”.
Cở sở sản xuất giò chả của bà Thiệm là địa chỉ tin cậy của người tiêu dùng địa phương trong nhiều năm nay.
Giọng nói chậm rãi, chắc nịch của người phụ nữ đã gắn bó mấy chục năm với nghề như lời khẳng định dứt khoát về bí quyết trong chế biến thực phẩm truyền thống.
Cơ sở của bà sử dụng thịt lợn sạch có nguồn rõ ràng, sơ chế trong điều kiện nghiêm ngặt về vệ sinh. Không gian sản xuất được phân chia rành mạch: khu sơ chế thịt, khu hấp giò, khu đóng gói và bảo quản. Tất cả đều sạch bóng, không một giọt nước thừa, không một vệt mỡ bám. Mọi dụng cụ sau mỗi ca sản xuất đều được khử khuẩn kỹ càng. “Bẩn một chút là mất khách, một lần khách nghi ngại là không quay lại đâu cô ạ”, bà Thiệm nhấn mạnh.
Con trai bà, anh Vũ Hữu Hoàng, tiếp nối nghề không chỉ bằng đôi tay mà bằng cả tư duy của người trẻ dám đổi mới. Anh là người trực tiếp đảm nhiệm dây chuyền sản xuất từ hệ thống máy xay, máy nhồi, máy hấp bán tự động thay cho cách làm thủ công xưa.
Anh Hoàng chia sẻ: “Chúng tôi luôn cố gắng giữ nguyên hương vị truyền thống nhưng áp dụng công nghệ để tăng hiệu quả và an toàn. Từ khâu chọn nguyên liệu đến đóng gói đều kiểm soát chặt chẽ. Phụ gia cũng nhập khẩu từ Đức, đảm bảo chất lượng, không ảnh hưởng đến sức khỏe”.
Anh Vũ Hữu Hoàng kiểm tra mẻ xúc xích mới ra lò.
Điều đặc biệt là dù mới chỉ bắt đầu làm thêm sản phẩm xúc xích hơn chục năm nay, nhưng món mới này lại nhanh chóng chiếm được cảm tình của người tiêu dùng. “Vừa ra lò là khách gọi đặt ngay. Có ngày không kịp làm để bán”, anh kể. Bình quân mỗi năm, riêng xúc xích đã tiêu thụ từ 5 đến 8 tấn thịt. Còn trung bình mỗi ngày, cơ sở dùng khoảng 1 tạ thịt để chế biến giò, chả, xúc xích; ngày cao điểm như Tết, lượng thịt lên đến 5 tạ.
Sản phẩm xúc xích của gia đình được công nhận OCOP 3 sao từ năm 2024 - dấu mốc quan trọng đánh dấu hành trình từ căn bếp gia đình vươn ra thị trường rộng lớn.
Giữ nghề bằng Tâm và tạo sinh kế từ bàn tay cần mẫn
Trong căn bếp đỏ lửa, tôi gặp chị Hà, một trong 5 lao động thường xuyên của cơ sở. Đôi bàn tay rắn rỏi thoăn thoắt lật giò, đóng gói, chị bảo: “Mỗi ngày làm từ sáng sớm tới trưa, chiều nghỉ. Lương không cao lắm nhưng đều đặn. Ở đây sạch sẽ, làm việc theo quy trình, không bị vất vả như chỗ khác”.
Không chỉ tạo việc làm cho 5 người, cơ sở còn yêu cầu nhân công tuân thủ nghiêm ngặt quy định vệ sinh cá nhân: từ trang phục, găng tay, khẩu trang đến việc khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần. Anh Hoàng cẩn thận ghi chép thông tin, lưu trữ lịch sử kiểm tra định kỳ của từng người lao động.
“Làm ăn lâu dài, điều trước tiên là phải tạo ra sản phẩm an toàn. Mỗi người ở đây là một mắt xích trong chuỗi đó”, anh nói. Ngoài ra, anh Hoàng cũng đang học thêm cách đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử, xây dựng nhận diện thương hiệu, đóng gói chuyên nghiệp hơn để chuẩn bị cho hướng đi xa hơn.
Không chỉ ở ngành chế biến thực phẩm, Chương trình OCOP tại Văn Bàn còn thành công trong lĩnh vực dược liệu từ vùng nguyên liệu sẵn có tại địa phương và nguồn tri thức bản địa trị cảm cúm, đau bụng, đau đầu; sản phẩm như tinh dầu, trà thảo dược, cao, nước súc miệng… đang từng bước trở thành sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế. Ngoài hệ thống đại lý, sản phẩm OCOP còn được quảng bá qua các nền tảng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, tiêu thụ rộng rãi trong và ngoài tỉnh
Trên địa bàn huyện Văn Bàn (cũ) có hơn 30 sản phẩm đạt OCOP là đặc sản địa phương như: Bánh chưng đen, thịt sấy, lạp sườn, xúc xích, măng sặt, trà thảo dược...; được đóng gói theo mẫu mã, bao bì đảm bảo, dán tem truy xuất nguồn gốc, giúp nâng cao giá trị thương mại. Nhiều cơ sở sản xuất ghi nhận doanh thu tăng ít nhất 1,5 lần, tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động nông thôn.
Ông Chu Việt Hòa, Trưởng phòng Kinh tế UBND xã Dương Quỳ, nguyên Phó Phòng nông nghiệp và Môi trường huyện Văn Bàn (cũ), cho biết: “Từ năm 2023 đến nay, chúng tôi đã hỗ trợ cho hơn 30 sản phẩm từ Chương trình xây dựng NTM. Để sản phẩm OCOP phát triển bền vững, chúng tôi đã đánh giá và mời gọi các doanh nghiệp, nhà hàng, cơ sở... tham gia. Nhờ vậy, các chủ thể có sản phẩm OCOP có được sự liên kết bền vững, đảm bảo đầu ra thường xuyên cho sản phẩm. Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục hỗ trợ các sản phẩm OCOP, xây dựng vùng nguyên liệu theo hướng hữu cơ, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho các cơ sở sản xuất, đánh giá các sản phẩm tiềm năng để phát triển, lồng ghép nguồn vốn trong 3 chương trình MTQG nhằm hỗ trợ một cách hiệu quả nhất”.
Chương trình OCOP đang từng bước góp phần thay đổi diện mạo nông thôn Văn Bàn. Với sự đồng hành của chính quyền địa phương và tinh thần chủ động, sáng tạo từ người dân, các sản phẩm OCOP ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường, góp phần phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững.
In bài viết
.png)
