Mùa hoa sầu riêng nở, những người nông dân lại cần mẫn soi đèn xuyên đêm len lỏi giữa vườn cây miệt mài “se duyên” (thụ phấn) cho sầu riêng với hy vọng có một vụ mùa bội thu.
Gần một tuần nay, sau bữa cơm tối, vợ chồng bà Thái Thị Hải (xã Cư Dliê M’nông, huyện Cư M’gar) lại tất bật chuẩn bị đồ nghề để đi thụ phấn cho cây sầu riêng ở rẫy cách nhà hơn 3 km. Đồ nghề mang theo gồm đèn pin đội đầu và cây chổi lông mềm gắn vào chiếc sào gỗ dài.
Trong màn đêm tĩnh mịch, thi thoảng văng vẳng tiếng ếch, dế kêu, bà Hải kiểm tra lại độ chắc chắn của đầu chổi, đội đèn pin vào đầu và tiến hành công việc. Dưới ánh đèn pin le lói, bà tiến đến từng cây sầu riêng hoa đang bung nở, nhẹ nhàng dùng đầu chổi mềm quét, lăn đều xung quanh các chùm hoa, di chuyển cho hạt phấn của những chùm hoa này rơi trên đầu nhụy của chùm hoa khác. Cứ như vậy, từ cành thấp đến cành cao, từ cây này đến cây khác, khoảng 2 giờ hai vợ chồng bà mới quét hết vườn cây của mình.
 |
| Bà Thái Thị Hải soi đèn thụ phấn cho sầu riêng. |
Bà Hải chia sẻ, trên 1,5 ha đất, gia đình bà trồng gần 150 cây sầu riêng xen trong vườn cà phê, hiện sầu riêng đã cho thu hoạch năm thứ hai. Quá trình chăm sóc, quy trình làm hoa, thụ phấn, dưỡng quả là công đoạn rất quan trọng. Việc người dân sử dụng chổi quét phấn giúp làm tăng khả năng đậu quả cho cây, giúp trái tròn đầy. Trên cùng một cây, hoa sầu riêng không nở đồng loạt mà có chùm nở trước, chùm nở sau, do đó khi thấy hoa trong vườn bắt đầu nở nhiều phải tranh thủ đi thụ phấn, thời gian thụ phấn diễn ra liên tục trong khoảng 7 - 10 ngày. Rút kinh nghiệm từ mùa trước thao tác thụ phấn quá mạnh khiến năng suất, chất lượng quả không được như ý, năm nay, bà làm thật nhẹ nhàng, tỉ mỉ.
Cũng như nhiều nhà vườn trong vùng, mỗi khi vào mùa hoa sầu riêng nở, anh Nông Văn Mong (xã Ea Tân, huyện Krông Năng) lại cần mẫn soi đèn thụ phấn cho sầu riêng. Hiện gia đình anh có 100 cây sầu riêng, trong đó mới có khoảng 50 cây cho thu hoạch. Anh Mong cho biết, đối với một số giống sầu riêng, nhất là các cây mới cho quả những vụ đầu, tỷ lệ đậu quả bằng thụ phấn tự nhiên thường thấp, do đó người dân cần hỗ trợ thụ phấn cho cây. Tùy đặc điểm từng vùng trồng mà thụ phấn cho sầu riêng vào tháng Ba đến tháng Tư. Thời gian thực hiện thụ phấn vào ban đêm, trong khoảng 18 - 22 giờ, công việc này tuy không khó nhưng cần sự khéo léo, tỉ mỉ, kiên trì, đặc biệt cần thật nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương hay gãy vòi nhụy, hại bông. Đối với những cây sầu riêng mọc cao, cành dài, độ dài sào không đủ, người nông dân thậm chí phải leo lên cây, quan sát thật kỹ mới có thể thụ phấn cho tất cả các chùm hoa. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật thụ phấn, sầu riêng sẽ có khả năng đậu quả cao, cây ra trái tròn đều.
 |
| Người nông dân tiến hành thụ phấn bổ sung cho sầu riêng với hy vọng cây đậu quả cao, cây ra trái tròn đều. |
Cũng theo anh Mong, từ trồng để ăn "chơi”, vài năm trở lại đây, khi giá cả loại trái cây này ở mức cao thì người nông dân cũng chú trọng đầu tư, áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăm sóc để cây đạt năng suất cao. Đặc biệt, việc trồng sầu riêng đòi hỏi chủ vườn phải dày dạn kinh nghiệm, chăm chút vườn cây như chăm con mọn. Cùng với làm hoa, thụ phấn, cần phải cung cấp đủ nước, bón phân, phòng trừ sâu bệnh… đúng kỹ thuật để cây sầu riêng phát triển tốt, cho quả đạt chất lượng.
Trong đêm tối, những vườn sầu riêng đang vào giai đoạn hoa bung nở tỏa hương thơm ngát. Hoa sầu riêng mọc từng chùm, trải dài trên cành cây, màu trắng ngà hoặc trắng xanh, những chiếc nhụy li ti vươn ra giữa cánh hoa mỏng manh. Mỗi chùm hoa sầu riêng có từ vài hoa đến vài chục hoa, mọc hướng về phía mặt đất. Nhiều hoa là thế nhưng để bảo đảm dinh dưỡng, năng suất, chất lượng, sau giai đoạn thụ phấn, hình thành quả, nhà vườn sẽ tiếp tục tiến hành tỉa quả, lựa chọn những quả sầu riêng đẹp nhất, tốt nhất để lại chờ đến ngày thu hoạch.
Huyền Diệu
In bài viết
.png)
